Python тіліндегі оперотор бұл арнайы символ. Бұл символдың көмегімен операндтарға орындалатын операциялар анықталады. Операнд ретінде айнымалы немесе мән(value) болуы мүмкін.
2+3 #нәтижесі 5
+ бұл жерде қосу операция, ал 2 мен 3 операндтар.
Python тілінде операторлардың 7 түрі бар:
- Арифметикалық операторлар
- Салыстыру операторлары
- Меншіктеу операторлары
- Логикалық операторлар
- Тиісті екенін тексеру операторлары
- Тепе-теңдік операторлары
- Биттік операторлар
Арифметикалық операторлар
| Оператор | Әрекет | мысал |
| + | Екі операндты қосу немесе унарлы қосу | x + y + 2 |
| – | Сол жақтағы операндтан оң жақтағы операндты азайты немесе унарлы минус | x – y- 2 |
| * | Екі операндты көбейту | x * y |
| / | Сол жақтағы операнд оң жақтағы операндқа бөлу (нәтиже float типті) | x / y |
| % | Бөліндіден қалған қалдық | x % y ( x-ті y-ке бөлгендегі қалдық) |
| // | Бүтін бөлігі арқылы бөлу(нәтиже int типті) | x // y |
| ** | Дәрежелеу | x**y |
Салыстыру операторлары
Салыстыру операторлары екі мәнді бір-бірімен салыстыру үшін қолданылады. Нәтижесінде логикалық мән True немесе False аламыз.
| Оператор | Әрекет | мысал |
| > | Үлкен. Егер сол жақтағы операнд оң жақтағы операндтан үлкен болса нәтиже-True | x > y |
| < | Кіші. Егер сол жақтағы операнд оң жақтағы операндтан кіші болса нәтиже-True | x < y |
| == | Тең. Егер сол жақтағы операнд оң жақтағы операндқа тең болса нәтиже-True | x == y |
| != | Тең емес. Егер сол жақтағы операнд оң жақтағы операндқа тең болмаса нәтиже-True | x != y |
| >= | Үлкен немесе тең. Егер сол жақтағы операнд оң жақтағы операндтан үлкен немесе тең болса нәтиже-True | x >= y |
| <= | Кіші немесе тең. Егер сол жақтағы операнд оң жақтағы операндтан кіші немесе тең болса нәтиже-True | x <= y |
Логикалық операторлар
and, or, not — логикалық операторлар.
| Оператор | Әрекет | Мысал |
| and | Егер екі операнд та True болса онда нәтиже -True | x and y |
| or | Егер екі операндтың біреуі True болса онда нәтиже -True | x or y |
| not | Терістеу. егер операндтың мәні False болса онда нәтиже True | not x |
Биттік операторлар
Биттік операторы операндтармен және 0 мен 1-ден тұратын жолдармен де жұмыс жасай алады. Оператор аты айтып тұрғандай операция биттік деңгейде(ең кіші өлшем бірлік)орындалады.
Мысалы, 2 екілік санау жүйесінде — 10, ал 7 — 111.
төмендегі кестеде: x = 10 (00001010 екілік санау жүйесінде) және y = 4 (00000100 екілік санау жүйесінде)
| Оператор | Әрекет | Мысалы |
| & | Биттік ЖӘНЕ | x & y = 0 (00000000) |
| | | Биттік НЕМЕСЕ | x | y = 14 (00001110) |
| ~ | Биттік ТЕРІСТЕУ | ~x = -11 (11110101) |
| ^ | Биттік XOR | x ^ y = 14 (00001110) |
| >> | Биттік оңға жылжыту | x >> 2 = 2 (00000010) |
| << | Биттік солға жылжыту | x << 2 = 40 (00101000) |
Меншіктеу операторлары
Меншіктеу операторы айнымалыға мән беру үшін қолданылады.
a = 5 — қарапайым меншіктеу операторы, оң жақтағы 5 мәнін сол жақтағы а айнымалысына меншіктеу.
Сонымен қатар Python тілінде құрамдас меншіктеу операторлары бар. Мысалы a += 5 — a айнымалының мәніне 5 -ті қосып, қайта a айнымалысына меншіктету. Бұл оператор a=a+5 командасымен бірдей.
| Оператор | Мысалы | Толық жазылу түрі |
| = | x = 5 | x = 5 |
| += | x += 5 | x = x + 5 |
| -= | x -= 5 | x = x – 5 |
| *= | x *= 5 | x = x * 5 |
| /= | x /= 5 | x = x / 5 |
| %= | x %= 5 | x = x % 5 |
| //= | x //= 5 | x = x // 5 |
| **= | x **= 5 | x = x ** 5 |
| &= | x &= 5 | x = x & 5 |
| |= | x |= 5 | x = x | 5 |
| ^= | x ^= 5 | x = x ^ 5 |
| >>= | x >>= 5 | x = x >> 5 |
| <<= | x <<= 5 | x = x << 5 |